İlaç Zehirlenmesi Kaç Saatte Belli Olur?

İlaç Zehirlenmesi

İlaç zehirlenmesi ülkemizde en çok görülen zehirlenme çeşitleri arasında gelmektedir. İlk sırada yer alan ilaç zehirlenmesi, bilinçsiz ilaç kullanımı, çocukların merak duygusu ile ilaç içmesi, yaşamama isteği yani öz kıyım, aşırı ilaç alma, kimyasal kullanılan ilaçların yanlış yada tedbirsiz kullanımı, son kullanım tarihi geçmiş ilaç kullanımı gibi bir çok nedene bağlı gelişmektedir. Özellikle uyku ilaçları, antidepresanlar, antibiyotikler, morfin özelliğini taşıyan ilaçların yanlış ve bilinçsiz kullanımı en çok karşılaşılan ilaç zehirlenmeleri arasındadır.  Solunum bozukluğu, kalp ve kan dolaşımı bozukluğu, sinir sisteminde ve beyinde ciddi hasarlara yol açabileceği gibi can kaybı ile de sonuçlanmaktadır. İlaç zehirlenmesi belirtileri yarım saat ile 1 saat arası ortaya çıkabileceği gibi 2-4 saat sonrada belli olabilir. Bazı ilaçların zehirlenme belirtileri 12-24 saat sonra bile görülebilir. Bu içilen ilacın hangi dozda içildiğine, kişinin biyolojik yapısına ve ilacın türüne bağlıdır.

İlaç Zehirlenmesi Nedir?

Zehirlenme, vücuda zararlı olan bir maddenin vücuda girerek kişinin sağlığını bozmasına ve hayati tehlike riskine denmektedir. İlaç zehirlenmesinde ise ilacın normal kullanım dozundan daha yüksek alınması, farklı ilaçların birlikte kullanılması, kimyasal ilaçlar gibi bir çok nedene bağlı kişiyi zehirlenmesine denmektedir.

İlaç zehirlenmesi genelde çocuklarda daha çok görülmektedir. İlaç zehirlenmelerin büyük çoğunluğu 9 yaşın altında çocuklara da daha sık olmaktadır. Her evde lazım olunca kullanmak üzere saklanan ilaçların erişiminin kolay olması nedeni ile yaşanır. Bunun nedeni ise çocukların merak duygusu yüzünden evdeki ilaçları şeker sanarak yeme isteğidir. Ya da ailelerin ilaçları şeker diyerek içirmesi çocuklarda bu ilaçlara karşı sempati duygusu geliştirmesinden kaynaklıdır.

Diğer önemli ilaç zehirlenmesi yolu ise birbiri ile farklı işlevleri olan ilaçların aynı anda içilmesi yada normal alım dozundan aşırı alınmasıdır. Kimyasal ilaçların yanlış kullanımı ilaç zehirlenmelerinde bir diğer nedendir. Öz kıyım ise bilinçli olarak aşırı ilaç alarak kendi canına kıyma isteğidir.

Yaşılar da ilaç zehirlenmesi nedenleri arasında göz bozukluğu nedeni ile yanlış ilacı almak, unutkanlık nedeni ile içtiği ilacı üst üste içmek çok görülür. Özellikle yaşlı ve unutkan kişilerin içtiği antidepresanlar, tansiyon ilaçlarının yüksek dozda ve yanlış alımı kişide zehirlenme nedenlerindendir.

İlaç Zehirlenmesi Belirtileri

Kullanılan ilaca bağlı olarak zehirlenme belirtileri birbiri ile aynı değildir. En çok rastlanılan ilaç zehirlenme belirtileri nelerdir?

Bulantı, Kusma, Karın ağrısı, Nabız atışının artması yada azalması, İshal, Baş dönmesi, Baş ağrısı, Solunum sayısının artması, Mideye kramp girmesi, Bayılma, Bulanık görme, Gözlerde kızarıklık, Fenalık hissi, Uyku hali, Bilinç kaybı, Kontrol edilemeyen titreme, Kalp çarpması, Tansiyon düşmesi, Yürümede güçlük, Boğazda yada midede yanma, Ciltte kaşıntı ve döküntü, Ellerde, kolda yada bacaklarda uyuşma yada karıncalanma hissi, ciltte sararma gibi belirtiler göstermektedir. İlacın türüne göre bu belirtilerden biri yada bir kaçı birlikte görülmektedir.

İlaç zehirlenmesi yaşayan kişinin uyuması yada komaya girerek bilincinin kaybolması ileri derece ilaç zehirlenmesidir. İlaç kana karışmış ve etkisini göstermeye başlamıştır. İlaç zehirlenmesi bir sindirim sistemi zehirlenmesidir. İlacın içeriğine göre hastanın önce midesinde tepkimeye girer. Bazı ilaçlar midede emilimi sağlanırken, bazı ilaçların emilimi bağırsaklarda yaşanmaktadır. İlacın emilimi sonrası yüksek dozda alınan ilaç kana geçerek iç organlara zarar vermeye başlar. Öncelikle böbrekler, kalp, beyin zarar görmektedir. İlaç tüm organlara hasar verir.

İlaç Zehirlenmesi Tedavisi

İlaç zehirlenmesi yaşayan kişi hemen kusmaya çalışmalıdır. Kusarak içtiği ilacı vücuttan atmaya çalışmak gereklidir. İshal varsa sakın ishal kesiciler kullanılmamalı kişi ishal yolu ile zehri atmalıdır. İshal ve kusma yolu ile ilacı vücut atmaya çalışmaktadır. Bu iki işlemi kesinlikle durdurmaya çalışmamalıdır.

İlaç zehirlenmesi yaşayan kişi hangi ilaçtan zehirlenmişse onun kutusunu yanına alarak en yakın hastaneye gitmelidir. Gidemeyecek durumda ise bir yakınını çağırmalı yada 112 acil yardımı arayarak acil ambulans istemelidir.

Hastanede ilaç mideden çıkarılmak  üzere mide yıkaması yapılır. İlaç kana karışmışsa serum verilerek hastaya uygun tedavi yapılır. İlacın vücuda zararı önlenmeye çalışılır. Bazı zehirlenmelerde panzehir verilerek ilacın verdiği hasar önlenmeye çalışılır. Hasta her ihtimale karşılık gözetim altında tutulur.

İlaç Zehirlenmesi İlk Yardım Numaraları

• 112 Acil Sağlık Hizmetleri
• 114 Ulusal Zehir Danışma Merkezi

İlaç Zehirlenmesinde Ne Yapılmalı

İlaç zehirlenmesinde her an her şey yaşanabilir. Hasta birden çok fenalaşarak koma haline girebilir. İlacın hangi dozda alındığına bağlı olarak belirtileri de farklılıklar gösterir. Burada hastanın bünyesinin ilaçlara dayanıklılığı da çok önemlidir. Hasta hemen kullandığı ilaçla birlikte hastaneye götürülmelidir. Hastanın yanındaki kişinin sakinliğini koruması ve ne yapacağını çok iyi bilmesi gereklidir. Soğukkanlı şekilde öncelik hastaya ilk yardım etmeli ve aile fertlerinden yardım istemeli, hastaya ilk yardım için 112 aranmalı yada en yakın hastaneye götürülmelidir.

Hasta Konuşabiliyor ve Hareket Edebiliyorsa

Hasta kusturulmaya çalışılmalıdır. Bunun için hastaya tuzlu su, ılık su içirmek kusturmaya çalışmakta yardımcı olur. Eğer başarılı olunamamışsa parmak sokarak kusturmaya çalışmak yardımcı olur.

İlacı içeli 4 saati geçmişse kusturmaya çalışmak bir işe yaramayacaktır. İlaç çoktan mideden bağırsaklara geçtiği için bir faydası olmayacaktır. İlacın bağırsaklardan bir an önce atılması için müshil içirilmeli yada lavman yapılmalıdır.

Hasta temiz havaya çıkarılmalı, üzerine bol kıyafetler giydirilmeli, hastada bilinç kaybı yada baygınlık gibi belirtiler görülür ise hemen hastaneye götürülmelidir.

Hasta Kendinde Değilse

Hasta kendinde değil, baygın yada koma halinde ise öncelikle rahat nefes alması için başı geriye doğru çekilerek rahat nefes alması sağlanmalıdır.

Dilin boğazı kapamaması için dil dışarı doğru çekilmelidir. Hasta çırpınma halinde ise dilini ısırmaması için dişlerinin arasına bir temiz bez konarak ısırtılmalıdır. Eğer hasta takma diş kullanıyorsa onlar çıkarılmalıdır.

Hasta acil hastaneye götürülmeli yada acil ilk yardım 112 aranarak acil ambulans hizmetinden yararlanılmalıdır. Ambulans gelene kadar hasta kusturulmaya çalışılmalıdır. Kusarsa eğer ilaç parçaları çıkıp çıkmadığına bakılmalıdır. Hastanın tansiyonu ölçülmeli eğer düşük ise ayaklar yukarı doğru kaldırılmalıdır. Hastanın vücut ısısı düşük yada üşüyor ise battaniye ile sarılarak vücudu sıcak tutulmaya çalışılmalıdır. Hastanın içtiği ilaç kutuları yerden toplanmalı ve doktora mutlaka onlarla birlikte gidilmelidir.

Kimyasal ilaç zehirlenmesi yaşayan kişileri bulunduğu ortamdan uzaklaştırılması gereklidir. İlaç kıyafetlerine bulaştığı için hemen kıyafetleri çıkarılmalıdır. Eli, yüzü sabunla yıkanarak ilacın ciltten çıkması sağlanmalıdır.

İlaç Zehirlenmesine Ne İyi Gelir?

İlaç zehirlenmesinde ne yapılmalı nasıl bir ilk yardım sağlanmalıdır. İlaç zehirlenmesine ne iyi gelir şıklar halinde sıralayalım.

• Hasta kusmalı yada kusturulmalıdır
• Hemen acil yardım aranmalıdır.
• Acil yardım ekibi gelene kadar hastanın solunumunu sağlamak için başı geriye doğru itilerek rahat nefes alması sağlanmalıdır.
• Takma diş varsa çıkarılmalıdır.
• Dişleri dilini kesmesin diye dişleri arasına temiz bir bez konmalıdır. Dili öne doğru çekilerek boğazına kaçması önlenmelidir.
• İlaç kutuları yerden toplanmalı, hangi ilacı içtiği doktoruna bildirilmelidir.
• Hastanın tansiyonu düşmüş ise bacakları yukarı doğru kaldırılmalıdır.
• Hasta üşüyor yada vücut ısısı düşük ise battaniye ile iyice örtülmeli sıcak tutulmalıdır.
• Hastanın bilinci yerinde ise kusturulduktan sonra süt, ayran yada yoğurt yedirilebilir.
• Temiz havaya çıkarılarak derin nefes alması sağlanmalıdır.

İlaç zehirlenmesi yaşanmaması için evde günü geçmiş ilaçları bulundurmamak gereklidir. İlaç kutularının üzerine hangi hastalık için kullanıldığı mutlaka büyük harflerle yazılmalıdır. Bu şekilde yanlış ilaç kullanımı önlenmiş olunur. En çok ilaç zehirlenmesini çocuklar ve yaşlılar yaşanır. Bu nedenle çocukların erişebileceği yerlerde ilaç kutularını bulundurmamak gereklidir.

Yaşlı kişilerin yada unutkanlık yaşayan kişilerin ilaç içme tablosu yaparak içtikleri anda hangi ilacı içtiklerini yazmaları gereklidir. Bu şekilde hangi ilacı içtiğini bilir ve unutarak bir daha yanlışlıkla  yeniden ilaç alımları önlenmiş olur.

Windows 10 Education Satın Al